Başta aşk olmak üzere hemen her konuda yazılabilen bir halk edebiyatı nazım türüdür. Çoğunlukla 7 heceli dört dizelik bir bendden meydana gelir. Dizeleri 4-5-8-10-14 heceli kalıplarla söylenmiş maniler de vardır. Birinci, ikinci dördüncü dizeler birbirleriyle kafiyeli, üçüncü dize serbesttir. Yani kafiye dizilişi aaxa'dır. aaaxa düzeninde maniler de var. İlk iki dize hazırlık dizeleridir. Son iki dize ile anlam bağlantısı yoktur. Asıl anlatılmak istenen son iki dizede verilir.
MANİ ÖRNEKLERİ-1
Dozer geliyor dozer Yayladan mı geliyon Ambar altunda cecük Eriklerin çayırı Su serptim serin olsun Kiremit üstünde gezersin Ne uyursun ne uyursun Bağa girdim nar için İstanbula giderken Davulumun ipi kaytan Bağa gittim bağlama Mani maniyi açar Besmele ile çıktım yola Manici başı mısın Kara kara kazanlar Motor geliyor motor Dolabın kapakları Mavi yelekli yârim Elma attım denize İçeride ara kapı Entarisi al basma Havalarda kırlangıç Maniciyim manici Kara kara kazanlar Geline bak geline Havalarda kelebek Ortaokul olur mu? Yeşil iplik bükerim Bizim camın altında |
Kul bela görmez Mani maniye kelam Sekiz sekiz on altı Minare yıkılmış Mani benim ezberim Masa üstünde pekmez Edep bir taç imiş Biz gideriz ikimiz Karanfili ekemedim Ayva attım samana Bizim evin önünde A apacak apacak Ayvalar dilim dilim Köprüden geçer iken Yolda buldum on para Yüksek evler yaptırdım Burası Üsküp dere Üsküp dere köprüsü Mani maniyeleyim mi Cam altında ısırgan Armudu taşlayalım Bahçelerde pırasa Al giydim alsın diye Mendilimin ucuna Pembe giyerim pembe Kaşların karasına Derelerin çakılı Karpuz kestim yiyen yok Entarimi ben biçtim |
MANİ ÖRNEKLERİ-2
Bizim evin önüne Gülüm kurutmam seni Başımdaki çemberim Sen Aslısın ben Kerem Motor almış seksene Bizim köyün yolları Yengem çıkmış mahalleye Bizim köyün kızları Hey hızara hızara Gayadan öküz bakar Mendil aldım onbeşe Dağdan kestim kereste Karşıda ala inek Kuş kafese girmiyor Ayakkabı aldırdım Ayakkabı giyerim Garşıdan gelen atlı Kara kabak bağ atar Deniz coştu göl oldu Ev ötene ev yaptım Irmak gumsuz galır mı? Karşıdan ünlüyorlar Mısır ektim azmasın Titretin ışıkları Elinde demir orak Elma attım nar geldi Gökde yıldız niniynen Dam kapısı açıldı Dağda tavşan oynuyor Irmak coştu kül oldu |
Evleri sarı boya Armut dalda bir iki İnce yazma düreyim Tavanlarda tencere Garşıdan gelen atlı Kara kabak bağ atar Deniz coştu göl oldu Ev ötene ev yaptım Irmak gumsuz galır mı? Karşıdan ünlüyorlar Mısır ektim azmasın Titretin ışıkları Elinde demir orak Elma attım nar geldi Kara tren ak tren İki çeşme yanyana Sergenlerde çekirdek Evleri var üst başta Harmanı yuvarladım Keteni bez edeyim Mendil serdim bir taşa İp attım ucu kaldı Eğer gelinim iyi olursan Karatavuk olmadın mı? Karşıdaki gök ekin, Ekim ektim düzlere, Yıldırım vurdu bizi, Arabamın tekeri Avlu dibi örümcek Ayağında mesi var |