Havale:
Adalelerin kontrol edilemeyen kasılmalarıdır. Sinir merkezindeki tahriş
sonucu beyinde gerçekleşen elektriksel boşalmalardır.
Havalenin Nedenleri
· Beyinde yaralanma,
· Beyinde enfeksiyon,
· Yüksek ateş,
· Bazı hastalıklar (Sara).
Ateş nedenli havale herhangi bir hastalık sonucu vücut sıcaklığının
38 C°’ nin üzerine çıkmasıyla oluşur.
Genellikle 6 ay ve 6 yaş arasındaki çocuklarda rastlanır. İlk yardım olarak;
· Öncelikle hasta ılık suyla ıslatılmış havlu yada çarşafa sarılır.
· Ateş bu yöntemle düşmüyorsa oda sıcaklığında küvete sokulur, duş alması sağlanır.
· Ateş düşmezse tıbbi yardım istenir.
Sara krizi
· Hastada var olmayan koku alma, adale kasılması vb. ön haberci denilen belirtiler görülebilir.
· Bazen hasta bağırır, şiddetli ve ani bir şekilde bilincini kaybederek yığılır.
· Yoğun ve genel adale kasılması görülür. 10 - 20 sn kadar nefesi kesilir.
· Dudaklarda ve yüzde morarma gözlenir.
· Ardından kısa ve genel adale kasılması, sesli nefes alma, aşırı tükürük salgılanması, altına kaçırma görülebilir.
· Hasta dilini ısırabilir başını yere çarpıp yaralayabilir.
· Aşırı kontrolsüz hareketler gözlenebilir.
· Son aşamada hasta uyanır, şaşkındır, nerede olduğundan habersiz, uykulu hali vardır.
Sara krizinde ilk yardım
· Olayla ilgili güvenlik önlemleri alınır.
· Kriz kendi sürecinebırakılır.
· Hasta bağlanmaya çalışılmaz.
· Kilitlenmiş çene açılmaya çalışılmaz.
· Yabancı herhangi bir madde kullanılmaz ( soğan, kolonya vb. ).
· Hastanın kendini yaralamamasına dikkat edilir.
· Etraftaki zarar verebilecek malzemeler uzaklaştırılır.
· Sıkan giysiler gevşetilir.
· Kusma karşısında tetikte olunmalıdır.
· Düşme sonucu yaralanma varsa ilgilenilir.
· Tıbbi yardım istenir(112).
Kan şekeri düşüklüğü;
Herhangi bir nedene bağlı olarak vücutta kan şekeri eksildiği zaman ortaya çıkan durumdur.
Kan şekeri düşüklüğü nedenleri;
· Şeker hastalığına bağlı.
· Uzun süren egzersizler sonrası.
· Uzun süre aç kalma sonrası.
· Mide - bağırsak ameliyatı olmuş kişilerde yemek sonrası.
Ani kan şekeri düşme belirtileri;
Kan şekeri düşmüş kişide; terleme, hızlı nabız, titreme, yorgunluk,
bulantı,aniden acıkma hissi görülür.
Kan şekeri yavaş yavaş ve uzun sürede düşerse kişide;
· Baş ağrısı,
· Konuşma güçlüğü,
· Görme bozukluğu,
· Uyuşukluk,
· Kafa karışıklığı,
· Şuur kaybı görülür.
Kan şekeri düşüklüğünde ilk yardım
· Hastanın genel durumu değerlendirilir.
· Bilinci yerindeyse; şekerli su verilir.
· Belirtiler 15 - 20 dakikada geçmiyorsa sağlık kuruluşuna başvurulur.
· Bilinci kapalı ise; Koma pozisyonu verilerek yardım çağrılır.
Kan şekeri düşük yada yüksek olsa da 2 kesme şekerinin alınması hayat kurtarıcı olabilir.
