Hasta ya da yaralı taşınmasında genel kurallar:
· Genel bir kural olarak, hasta ya da yaralının yeri değiştirilmemeli ve dokunulmamalıdır!
· Olağan üstü bir tehlike söz konusu ise (ortam güvenli değil ise ya da hasta ya da yaralıya temel yaşam desteği yapılması gerekiyor ise ) taşıdığı her türlü riske rağmen acil taşıma zorunludur.
· Taşıma gerektiren durumlarda İlk yardımcı kendi sağlığını asla riske sokmamalıdır.
· Gereksiz zorlama ve yaralanmalardan kaçınılmalıdır.
Hasta ya da yaralı taşınırken dikkat edilmesi gereken kurallar:
· Baş - boyun - gövde ekseni esas alınmalı,
· Ekip çalışması yapılmalı,
· Hasta ya da yaralıya yakın mesafede çalışılmalı,
· Daha uzun ve kuvvetli kas grupları kullanılmalı,
· Sırtın gerginliğini korumak için dizler kalçadan bükülmeli,
· Yerden destek alacak şekilde, her iki ayak kullanılmalı ve biri diğerinden öne yerleştirilmeli,
· Omuzlar leğen kemiği hizasında tutulmalı,
· Ağırlık kaldırırken karın muntazam tutulup, kalça kasılmalı,
· Kalkarken ağırlık kalça kaslarına verilmeli,
· Yavaş ve düz adımlarla yürünmeli( Adımlar omuzdan geniş olmamalı.),
· Ani dönme ve bükülmelerden kaçınılmalı hasta ya da yaralı mümkün olduğunca hareket ettirilmemelidir.
Araç içindeki hasta ya da yaralıyı araçtan çıkarma
· Kaza geçirmiş yaralı bir kişi eğer; olay yeri güvenliği sağlanamıyor (yangın,patlama tehlikesi, vb) ya da kişinin solunumu yok ise omuriliğine zarar vermeden çıkarılmalıdır. Aksi durumda yaralı kişiler araçtan çıkarılmamalı, olay yeri güvenliği sağlandıktan sonra tıbbi yardım istenerek, tıbbi yardım gelene kadar olay yerinde beklenilmelidir.
· Hasta ya da yaralının araçtan çıkarılmasında Rentek Manevrası olarak adlandırılan teknikten yararlanılır.
Rentek Manevrası uygulama basamakları:
1. Kaza ortamı değerlendirilerek olay yeri güvenlik önlemleri alınır.
2. Hasta ya da yaralının bilinci kontrol edilir, bilinç yok ise 1-1-2 aranır.
3. Hasta ya da yaralının solunumu değerlendirilir (Solunum yok ise hasta ya da yaralının araçtan çıkarılmasına karar verilir.).
4. Hasta ya da yaralının ayaklarının pedallara sıkışıp sıkışmadığı kontrol edilir.
5. Emniyet kemeri bağlı ise açılır.
6. Hasta ya da yaralının karşı taraftaki eli kemer ya da giysilerine sıkıştırılır.
7. Hasta ya da yaralıya yan tarafından yaklaşılarak, bir eliyle hasta ya da yaralının yakın taraftaki kolu bilekten kavranır, diğer elle çenesi tutularak boynu desteklenir.
8. Baş - boyun - gövde hizası bozulmadan tek hareketle araçtan dışarı çıkarılır
9. Hasta ya da yaralı yavaşça yere veya sedyeye yerleştirilir..