- M -

Mitoloji Nedir?
Mitoloji kaynağı bilinmeyen bir öyküler toplamıdır. Bu öykülerde bir toplumun ortaya çıkışı ve tarihi, ayrıca ataları, kahramanları ve tanrıları anlatılır. Eski toplumlarda bilimsel bilgi düzeyi geri olduğundan böyle pek çok öykü yaratılmıştı. Bunların ardında doğal ve toplumsal olaylara ilişkin önemli sorulara yanıt bulma çabası vardı. İnsanın dünyanın oluşumunu ve ilk atalarını bu öykülerle açıklamaya çalışırlardı.

Eski çağlarda insanların meraklarını gidermek için uydurdukları öykülerin başlıca kişileri tanrılar ve kahramanlardı. Hiçbir insanın yapamayacağı işleri onlar başarırdı. Vikingler gök gürültüsü ve şimşeği Thor adlı tanrının bir çekiçle yarattığına inanırlardı. Eski Yunan mitolojisinde şimşek, Tanrı Zeus’un silahıydı. Afrika’da yaşayan Asantiler’e göre dünyayı Nyame adlı tanrı yaratmıştır.

Mitolojinin tersine, efsaneler genellikle insana özgü ve gerçeğe yakın işler yapan kahramanlarla ilgilidir. Dinde önemli yer tutan mitoloji yazar, ressam, heykel ve bestecilere esin kaynağı olmuştur.

Mikrop Nedir?
Yeryüzünde yaşayan en küçük canlılar olan mikroplar milyarlarca yıldır var. Ama insanlar onların varlığını ancak 1683 yılında öğrendi. Mercek yapmayı hobi olarak benimseyen Hollandalı tüccar Antony van Leeuwenhoek bu merceklerle çalışırken çok küçük canlıların var olduğunu keşfetti. Mikropların hastalıklara yol açtığı ise, 2 yüzyıl sonra, 19'uncu yüzyılın sonlarında anlaşıldı. Mikrop başlığı altında birkaç tür bir araya gelmektedir.

MP3 Nedir?
MP3 (Mpeg-1 Audio Layer 3) ses dosyalarını, ses kalitesi korunmak şartı ile, orijinal dosya boyutunun 1/20 'si oranında sıkıştırmaya olanak sağlayan bir teknoloji standardıdır. Uzantıları ".mp3" olan bu dosyalar, oldukça yaygın olup, bir çok web sitesinden kolaylıkla bulunabilir. Çoğu Window 98/xp kullanıcısı, işletim sistemlerinde bir mp3 okuyucu olduğunu göreceklerdir. Ancak bu mp3 okuyucu programları popüler mp3 sitelerinden edinmeniz de mümkün. Mp3 okuyucu programlardan winamp (windows), macamp (MacOS), mpg123 (Unix)yaygın olarak kullanılır.

Madde nedir?
Uzayda yer kaplayan hacmi ve kütlesi olan varlık.

Mıknatıs nedir?
Demir, nikel, kobalt gibi maddeleri çekebilen cisim.

Mikroskop nedir?
Gözle görülmeyen küçük maddelerin görülmesini sağlayan optik alet.

Nobel Ödülü Nedir?
Nobel Ödülü her yıl insanlığa en büyük yararı sağlamış olan kişilere verilir. Bu uygulamayı başlatan İsveçli kimyacı ve sanayici Alfred Nobel’dir. Dinamitin mucidi olan Nobel, büyük servetini bir vakfa bağışlamış, tıp ve fizyoloji, fizik, kimya, edebiyat ve barış dallarında ödül verilmesini istemişti. 1968’de İsveç Merkez Bankası gerekli kaynağı sağlayarak bunlara ekonomi dalını da ekledi. İlk ödüller 1901’de, ilk ekonomi ödülü 1969’da verildi. Fizik, kimya ve ekonomi dallarında Nobel Ödülü kazananları İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi belirler. Tıp ve fizyoloji dalındaki ödül sahibini İsveç’in Karolinska Tıp Enstitüsü seçer. Edebiyat dalındaki ödüle İsveç Edebiyat Akademisi karar verir. Barış dalında kime ödül verileceğini ise Norveç Parlamentosu’na bağlı bir komite saptar. Her ödül bir altın madalya, bir ödül belgesi ve bir miktar paradan oluşur. Bazı yıllarda bazı dallarda ödül ertelenir, hiç verilmez yâda paylaştırılır. Birçok ülkenin yurttaşları Nobel Ödülü kazanmışlardır.

Nasreddin Hoca Kimdir?
Nasreddin Hoca, Türk halkının değer verdiği bilge bir kişidir. 1208 yılında Sivrihisar'da doğmuş ve 1284 yılında Akşehir'de ölmüştür. Sivrihisar'da medrese öğrenimi görmüş, köy imamlığı yapmıştır. Daha sonra, Akşehir'e yerleşmiş ve İslâm diniyle ilgili çalışmalarını sürdürmüştür. Nasreddin Hoca'nın yaşamıyla ilgili bilgiler, halkın kendisine olan aşırı sevgisi yüzünden, söylentilerle karışmış, yer yer olağanüstü nitelikler kazanmıştır. Bu söylentiler arasında, onun Selçuklu sultanlarıyla tanıştığı, Mevlânâ Celâleddin Rumî ile yakınlık kurduğu, kendisinden en az yetmiş yıl sonra yaşayan Timur'la konuştuğu yer almaktadır; hatta birkaç yerde birden göründüğü bile söylenmiştir.

Nasıl koku alırız?
Kimyasal buharlar, koku hücresi kılları üstündeki sıvıda erir. Hücre, bu maddeye duyarlıysa, sinirlerde ileti başlar.